Rozmowy, które leczą. Wywiad z Anną Marią Prusińską o sztuce budowania relacji.

Autor/Redaktor Maria Anna Furman

W świecie, który mierzy skuteczność liczbami, a bliskość sprowadza do algorytmów, coraz trudniej o proste zdanie: „usłyszałem cię”. Tymczasem to właśnie ono w swojej najpokorniejszej formie otwiera drzwi do przemiany. Rozmowa z Anną Marią Prusińską, psychoterapeutką relacyjną i mentorką, układa się w opowieść o odzyskiwaniu relacji: z drugim człowiekiem, z własnym sercem i z życiem, które wymyka się poza kontrolę wtedy, gdy łączności brakuje.

Tegoroczna gala Stars Night Awards 2025 zyskała wymiar szczególny: wśród darów na loterię charytatywną pojawił się voucher o wartości tysiąca funtów na program terapii par w Akademii Miłości. To zaproszenie do procesu, który potrafi zawrócić bieg wydarzeń: z rozchodu ku spotkaniu, z milczenia ku mowie serca.

Anna Maria Prusińska pracuje w paradygmacie humanistycznym, a jej standardy wyznacza akredytacja w jednym z wiodących brytyjskich stowarzyszeń zawodowych. Dla klientów oznacza to bezpieczną ramę etyczną, regularną superwizję i nieustanne dokształcanie. W praktyce obecność kogoś, kto nie ocenia, lecz porządkuje, nie narzuca, ale towarzyszy; kto jest wyczulony na niuanse języka i napięcia, ale jeszcze bardziej na to, co próbują powiedzieć niewysłuchane potrzeby.

Istotą jej pracy jest dynamiczne dochodzenie do źródła konfliktu. Zamiast pielęgnować spór o rację, rozmowa kierowana jest ku temu, co kryje się pod powierzchnią: zranieniu, lękowi, głodzie uznania. To przekład z języka złości i obrony na język miłości i granic. W tej zmianie tonacji dokonuje się najważniejsze, para zaczyna słyszeć sens, a nie jedynie formę. Często kilka godzin uważnej pracy daje efekt, którego latami nie udawało się wypracować w samotnych zmaganiach.

Do gabinetu wchodzą czasem dwie osoby, a czasem tylko jedna. W pierwszym przypadku bywa, że każde liczy na arbitra, który rozstrzygnie spór. Zadanie terapeutki polega na przerwaniu tej logiki, pokazaniu mechanizmu po obu stronach i przywróceniu partnerom perspektywy „my”. W drugim gdy pojawia się tylko „połówka”, a praca skupia się na odzyskiwaniu wpływu: regulowaniu własnych reakcji, wydobyciu głosu, korekcie granic. Zmiana jednego elementu systemu i tak zmienia system.

Jednym z najmocniejszych obrazów, który wybrzmiał w rozmowie, jest metafora szklanej ściany. Tę szybę wykuwa się często w dzieciństwie: tam, gdzie nie było miejsca na łzy i lęk, gdzie uczucia karcono, a potrzeby uznawano za kłopot. Dorosły unika więc odsłonięcia, myli złość z siłą, a ciszę z kontrolą. Terapeutyczny proces polega na tym, by znów nauczyć się mówić i znów nauczyć się słyszeć.

Mit pierwszy: miłość to tylko uczucie. W praktyce to także decyzja o trosce i odpowiedzialności za słowo.

Mit drugi: „do tanga trzeba dwojga”. Owszem, do pełni tak, ale do rozpoczęcia zmiany nie zawsze; często jeden człowiek, który bierze odpowiedzialność za własne komunikaty i granice, wyhamowuje destrukcyjny taniec dwojga.

Mit trzeci: „inna osoba rozwiąże mój brak”. Bez relacji z samym sobą, każde „my” będzie zbudowane na kruchej glinie.

W warsztacie terapeutki jest zarówno to, co potwierdzone w badaniach, jak i elementy pracy nad uważnością, medytacją, afirmacją czy szeroko rozumianą duchowością. Klucz jest jeden: nic nie jest narzucane, wszystko ma służyć osobie i relacji. Istotne miejsce zajmuje „relacyjna głębia” moment, w którym rozmowa dotyka prawdy tak blisko, że zmiana staje się odczuwalna jeszcze zanim zostanie zrozumiana.

Mechanizmy, które ranią w domu, ujawniają się także w biurach i halach produkcyjnych. Dlatego częścią praktyki są konsultacje dotyczące relacji zawodowych: rozbrajanie konfliktów, pomoc w wyrażaniu potrzeb, porządkowanie odpowiedzialności. Chodzi o to, by rozwój biznesowy nie pożerał życia prywatnego, a ambicja nie przykrywała poczucia sensu. Wspólnym mianownikiem pozostaje komunikacja brak jej precyzji potrafi drożej kosztować niż błąd strategiczny.

Nie każdą relację da się w danym momencie uratować. Uzależnienia, poważne zaburzenia, nierokujące postawy to sygnały, że najpierw trzeba podjąć inną pracę: leczenie, terapię indywidualną, stabilizację kryzysu. Czasem dojrzałą decyzją bywa rozstanie; bywa też powrót po zdradzie i konsekwentna odbudowa zaufania. Terapeuta nie rozstrzyga za ludzi, ale dba, by zobaczyli wszystkie drogi i nie zostali z poczuciem niewykorzystanej szansy.

Najważniejszy społeczny wniosek brzmi: terapia nie jest stygmatem. To alfabet, którego nie naucza się w szkołach, a który decyduje o jakości życia. Kto rozumie własne reakcje w związku, zwykle lepiej poradzi sobie w zespole, w rozmowie z przełożonym, w konflikcie sąsiedzkim. Świat nie staje się łatwiejszy ale człowiek staje się sprawniejszy w jego przeżywaniu. To właśnie dlatego dar w postaci programu terapii par ma tak wielką wartość: nie jest nagrodą na półkę, lecz narzędziem do pracy nad sobą.

Jest prosta praktyka, którą można wdrożyć natychmiast: przez pół godziny słuchać drugiej osoby bez przerywania, bez korygowania, bez riposty. Zadawać pytania doprecyzowujące, powtórzyć własnymi słowami, co się usłyszało, i dopiero potem odpowiedzieć. Jeśli powtórzyć to przez kilka dni, wiele relacji zmienia temperaturę z wojny pozycyjnej w dialog.

Wywiad z Anną Marią Prusińską odsłania trzy ważne prawdy. Po pierwsze, że relacje nie „wydarzają się same”; aby były dobre, wymagają nauki. Po drugie, że język złości i strachu można zamienić na język miłości i granic, a ten przekład ratuje codzienność szybciej, niż się wydaje. Po trzecie, że odwaga, by poprosić o pomoc, nie obniża godności; przeciwnie, przywraca człowiekowi wpływ.

Autor/Redaktor Maria Anna Furman