06.09.2025 | Narodowe Czytanie Jana Kochanowskiego w Rochdale | Wielka Brytania

W sobotnie popołudnie w Studio Grushka w Rochdale odbyło się wyjątkowe wydarzenie Narodowe Czytanie poezji Jana Kochanowskiego, zorganizowane przez Wyspa TV. Spotkanie wpisało się w ogólnopolską i polonijną akcję wspólnego czytania klasyki, która od 2012 roku odbywa się pod Honorowym Patronatem Pary Prezydenckiej.

Choć uczestnicy spotkali się daleko od ojczystej ziemi, duch polskości i wspólnoty był obecny w każdym wypowiedzianym słowie. Tegoroczna odsłona przypomniała, że literatura żyje najpełniej, gdy staje się doświadczeniem wspólnotowym, gdy brzmi na głos i przenika serca słuchaczy.

Wieczór otworzyła redaktor naczelna Wyspa TV, Maria Anna Furman, witając zgromadzonych słowami: „Na obczyźnie, a jednak u siebie - w ojczystym języku”. Tego dnia otwarto trzy księgi jednego serca - Pieśni, Fraszki i Treny Jana Kochanowskiego.

Jan Kochanowski wykształcony w Padwie, władający językami obcymi, a zarazem wierny polszczyźnie stał się symbolem renesansowego humanizmu. Jego twórczość, choć zakorzeniona w XVI wieku, do dziś inspiruje refleksją nad życiem, wspólnotą i przemijaniem.

Spotkanie rozpoczęto mottem:

„Nie porzucaj nadzieje, jakoć się kolwiek dzieje.”

Do grona lektorów dołączyli przedstawiciele różnych środowisk. Każdy z nich wybrał utwór, który w osobisty sposób rezonował z jego doświadczeniem i wrażliwością.

Pieśni ukazywały renesansową harmonię, stoicki umiar i odpowiedzialność za wspólnotę.

Fraszki bawiły lekkością, błyskotliwością i celną ironią, stając się miniaturami życia codziennego.

Treny, najsmutniejsze, a zarazem najbardziej poruszające odkrywały przed uczestnikami dramat ojcowskiej żałoby, czyniąc ją uniwersalną opowieścią o stracie i nadziei.

Każdy fragment poezji poprzedzony był krótkim komentarzem literackim, który pomagał osadzić utwór w szerszym kontekście historycznym i filozoficznym. Dzięki temu publiczność mogła nie tylko usłyszeć teksty, lecz także lepiej zrozumieć ich przesłanie.

Wieczór był swego rodzaju podróżą od pochwały cnoty w Pieśniach, przez żartobliwy dystans Fraszek, aż po żałobny lament Trenów. Ta literacka droga przypomniała, że w twórczości Kochanowskiego odbija się całość ludzkiego doświadczenia: radość, ironia, nadzieja, ale też ból i poszukiwanie pocieszenia.

Szczególne wzruszenie wywołało wspólne czytanie trenów dedykowanych małej Urszulce. W głosach lektorów brzmiała nie tylko poezja sprzed wieków, ale także osobista pamięć i doświadczenie współczesnych ludzi, którzy niezależnie od epoki i miejsca wiedzą, czym jest strata.

Spotkanie zakończyło się słowami wdzięczności skierowanymi do gospodarzy Pani Grażyny i Roberta, właścicieli Studio Grushka, a także do wszystkich uczestników, którzy swoim głosem współtworzyli to wydarzenie.

„Niech zostanie z nami myśl, że słowo potrafi budować wspólnotę, a na obczyźnie bywa naszym domem, który niesiemy w głosie” - podsumowała Maria Anna Furman.

Narodowe Czytanie w Rochdale stało się nie tylko hołdem złożonym Kochanowskiemu, lecz także manifestacją siły języka i kultury, które łączą Polaków na całym świecie.

To spotkanie pokazało, że nawet na emigracji można być „u siebie” w dźwiękach ojczystej mowy, w rytmie wierszy, w bliskości wspólnoty.

Autor/Redaktor Maria Anna Furman